قابلیت فرایند

قابلیت فرایند

بر اساس تجربیات کسب شده در گروه مهندسین مشاور نور هر فرایندی در سازمان دارای سطحی بالقوه با عنوان قابلیت فرایند می باشد که اغلب سازمان ها در این سطح فعالیت نمی کنند. این خلا ایجاد شده به علت برخی عوامل ناشی از (اپراتور ، دستگاه ، محیط و …) می باشد.

برای تسهیل در اجرای پروژه های بهبود شش سیگما توسط گروه با تجربه مهندسین مشاور نور ، اولین پیشنهاد تطبیق قابلیت فرایند بالفعل برقابلیت فرایند بالقوه است. چرا که همین تغییر ، هر چند اندک ، به علت رفتار غیر خطی فرایند ها باعث بهبود چشمگیری در عملکرد فرایند و کاهش بسیار زیاد هزینه های کیفیت فرایندهای شما می شود.

هر محصول یا خدمتی که توسط سازمان ارائه می شود دارای پارامترهایی است که این پارامتر ها نیاز مشتری را برآورده میسازد. هر پارامتر دارای الزاماتی است که از سوی استاندارد های ملی و قانونی ، مشتری ، استاندارد سیستمی یا خود سازمان ارائه کننده تعیین می شود.

در صورت تولید محصول یا ارائه خدمت نا منطبق با این انتظارات و نیاز ها به سازمان هزینه گزافی وارد می کند. هر کدام از این پارامتر ها خروجی یک فرایند به خصوص هستند. خروجی های این فرایند ها به علت برخی خطاهای حاصل از اپراتور ، محیط ، دستگاه ، روش اجرا و… همواره ثابت نبوده و مقادیری متغیر را حاصل می شوند.

قابلیت بالقوه فرایند

بنابراین همانطورکه گفته شد خروجی ها با هم برابر نبوده و می توان گفت خروجی ها دارای توزیعی تصادفی هستند. یکی از معیارها برای اندازه گیری میزان توانایی فرایند در تولید منطبق ، معیار قابلیت فرایند (Process Capability) یا Cp می باشد.

قابلیت فرایند معیاری است برای اندازه گیری توانایی بالقوه فرایند در تولید محصول منطبق که به شکل زیر محاسبه می شود:

قابلیت بالقوه فرایند

برای تفسیر عبارت بالا به مثال زیر توجه کنید:

فرض کنید Cp فرایندی برابر ۲ شود ، این بدین معنی است که فاصله حدود پذیرش مشتریان شما دو برابر پراکندگی  منحنی توزیع خروجی های فرایند و میانگین فرایند شما میتواند آزادانه در این میانگین حرکت کند ، بدون آنکه فرایند شما محصول نا منطبق تولید کند.

مقدار قابل قبول این معیار برای هر فرایند ۱.۳۳ می باشد که اغلب سازمان های کشور به این مقدار نرسیده اند ، جالب است بدانید که حتی در این وضعیت که قابل قبول شناخته می شود ، سازمان هزینه ای ۳۰ تا ۴۰ درصدی از هزینه فروششان را بابت کیفیت بد محصولشان پرداخت می کنند.

قابلیت بالفعل فرایند

جالب است بدانید این میزان هزینه در ازای این است که فرایند شما در حالت بالقوه خود کار کند یعنی فرایند مطابق بر میانگین باشد ، اما متاسفانه باز هم اغلب فرایند های سازمان های فعلی بر روی میانگین منطبق نیستند و میزانی بیشتر از هزینه ی گفته شده رو به سیستم خود تحمیل می کنند.

که قابلیت فرایند بالفعل نیز به شکل زیر محاسبه می شود:

 
قابلیت بالفعل فرایند

مقایسه قابلیت فرایند های بالقوه و بالفعل

جهت درک بهتر مفاهیم مطرح شده به شکل زیر توجه کنید.

ستون سمت راست 

اولین مورد دارای پراکندگی بالایی در خروجی می باشد

موارد ۲ و ۳ مشاهده می شود که پیک (مد) فرایند بر مرکز (میانگین) متمرکز نیست. که در اولین اقدام در فاز پروژه های بهبود گروه مهندسین مشاور نور تلاش بر اصلاح این موارد می باشد.

ستون سمت چپ

تمام موارد درای پراکندگی کمی هستند و داشتن کمی اختلاف در میانگین منجر خروجی نامنطبق نمی شود.

قابلیت فرایند بالقوه و بالفعل

مطالعه موردی گروه مهندسین مشاور نور

نمودار ها و گزارشات خروجی یکی از پروژه های انجام شده توسط گروه مهندسین مشاور نور (مدیرفا) برای یکی از تامین کنندگان صنعت خودرو سازی به شرح زیر می باشد.

با توجه به نمودار سمت راست مشخص است که قابلیت فرایند در حالت کوتاه مدت(خط چین) و در حالت بلند مدت(خط قرمز) از میانگین فاصله گرفته و بر اساس تحلیل های تیم مهندسی مشخص شد که هزینه هایی که در این حالت بابت اتلاف ها به سیستم تحمیل می شود برابر ۵۰ الی ۶۰ درصد درامد فروش آن محصول می باشد.

در نمودار سمت چپ با بهبود های ایجاد شده فقط در میانگین نمونه ها می توان مشاهده نمود که میزان کمتری از تولیدات خارج از حدود الزامات (مشخصه های فنی) قرار میگیرند و در این حالت ۳۰ الی ۴۰ درصد در آمد فروش محصول صرف ضایعات می شود.

بهبود قابلیت فرایند
مطالعه موردی قابلیت فرایند

مشاوره بهبود قابلیت فرایند

جهت اجرای چنین پروژه های بهبودی که در ایران به نوبه خود بی نظیر می باشد ، توصیه می شود که از خبرگان این حوزه به عنوان مشاور استفاده کنید . اما توجه داشته باشید که این نوع پروژه ها به شک انگشت شماری در کشور اجرا می شوند باید دو نکته مهم را در نظر بگیرید.

اول این که هر مشاوری دانش مورد نیاز این حوزه را ندارد و به راحتی نمیتوان اعتماد نمود و اگر هم اعتماد مورد نظر حاصل شود شما میبایست هزینه گزافی را پرداخت کنید و در نهایت هیچ تضمینی وجود ندارد که خروجی پروژه مقدار بهبود موردنظر شما باشد.

با توجه به ریسک های گفته شود با افتخار اعلام میکنیم که گروه مهندسین مشاور نور آماد اجرا پروژه های بهبود با رویکرد شش سیگما در خدمت شما مدیران و صاحبان کسب و کار است تا بتوانیم پیشرفتی شگرف و چشمگیر را در سازمان شما ایجاد کنیم تا در راه رسیدن سازمان شما به تعالی همراهتان باشیم.

پیاده سازی

تنها تطبیق قابلیت فرایند بالفعل بر قابلیت بالقوه منجر به جهشی چشمگیر در کاهش هزینه های سازمان میشود.